Άρθρο Γιάννη Φ. Ιωαννίδη, στην "Εφημερίδα των Συντακτών", 6.4.2017
« ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ »
« Αν ανατρέξει κανείς στο χρονολόγιο που βρίσκεται στην ιστοσελίδα του, θα ανακαλύψει ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Μάρτιο του 1947 [¹].
Μόλις λοιπόν συμπλήρωσε, αισίως, 70 χρόνια καριέρας. Ο Μάρτιος είναι, τελικά, μήνας σημαντικών γενεθλίων, αν και τα εξηντάχρονα της Συνθήκης της Ρώμης γιορτάστηκαν την περασμένη εβδομάδα με την Ευρωπαϊκή Ένωση σε κλίμα κατήφειας και προβληματισμού.
Ο υπαινιγμός για τη σύμπτωση των γενεθλίων Ε.Ε. και ΔΝΤ αφορά, μεταξύ άλλων, και την αποδεδειγμένα προβληματική σχέση θεμελιωδών δικαιωμάτων, κράτους δικαίου και προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής. Αν σε έναν τομέα αυτή η σχέση εμφανίζεται ως ευθέως ανταγωνιστική, αυτός είναι των εργασιακών σχέσεων. Είναι γνωστό ότι σχεδόν σε κάθε χώρα όπου εφαρμόστηκαν τέτοια προγράμματα, με την ευθεία ή έμμεση εμπλοκή του ΔΝΤ, θεωρήθηκαν αυτονόητα υλικά της εφαρμοστέας συνταγής η απελευθέρωση και η "ευελιξία" της αγοράς εργασίας, η μείωση των μισθών και η υποβάθμιση των ατομικών και συλλογικών εργασιακών δικαιωμάτων.
Κι όμως. Η εμπειρία δείχνει, όπως και οι επιστημονικές μελέτες που πλέον είναι διαθέσιμες, ότι οι συνταγές αυτές αμφισβητούνται, όχι μόνο με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και συνταγματικών δικαιωμάτων, αλλά και από τη σκοπιά της οικονομικής αποτελεσματικότητας.
Είχα την τιμή να εκπροσωπήσω την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου σε εκδήλωση του ΟΗΕ στη Γενεύη, που συνδιοργανώθηκε από το γραφείο του ύπατου αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το Ιδρυμα Friedrich Erbert Stiftung του SPD.
Αφορμή ήταν η παρουσίαση έκθεσης του ειδικού για το θέμα εισηγητή ΟΗΕ κ. Bohoslavsky, στην οποία καταδεικνύεται τεκμηριωμένα, όχι μόνο η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους δικαίου από τα προγράμματα που έχουν κατά καιρούς επιβληθεί σε διάφορες χώρες, αλλά και η αμφίβολη αποτελεσματικότητα της υποβάθμισης των ατομικών και συλλογικών εργασιακών δικαιωμάτων, ακόμα και με τα στενά κριτήρια της δημοσιονομικής προσαρμογής [²].
Από τη μεριά μου, σε συνέχεια και των αποφάσεων που έχουμε πάρει ως Εθνική Επιτροπή [³], ανέδειξα το ελληνικό παράδοξο: Ναι, κι εδώ μειώθηκαν διά νόμου μισθοί, κατώτατοι και μη, κατά παράβαση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας (ΣΣΕ), απορρυθμίστηκε το σύστημα των συλλογικών διαπραγματεύσεων, επιδιώχθηκε συστηματικά η αποδυνάμωση των συνδικαλιστικών οργανώσεων, αυξήθηκε η ευελιξία στον χρόνο εργασίας, συρρικνώθηκαν δικαιώματα, εγγυήσεις και αποζημιώσεις των απολυόμενων.
Πρωτοτυπούμε όμως διεθνώς, διότι στην Ελλάδα δεν υπήρχε τέτοιο αίτημα!
Οι κοινωνικοί εταίροι σε επανειλημμένες κοινές παρεμβάσεις τους έχουν τονίσει ότι ούτε τα διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας ούτε, βέβαια, τα αμιγώς δημοσιονομικά συνδέονται με το σύστημα συλλογικών διαπραγματεύσεων ή τον κατώτατο μισθό. Αλλά η συμφωνία των κοινωνικών εταίρων απεδείχθη τότε ανίσχυρη απέναντι στις εμμονές του ΔΝΤ.
Σε μια χώρα όπου το μείζον πρόβλημα είναι η φοροδιαφυγή και η (απολύτως ευέλικτη…) αδήλωτη εργασία, αυτό που θα περίμενε κανείς είναι να ζητηθεί από την κυβέρνηση και να παρασχεθεί από τους εταίρους και δανειστές τεχνική βοήθεια σε δύο τομείς:
1) Στην προσπάθεια καταπολέμησης της εισφοροδιαφυγής και της ανασφάλιστης εργασίας, ώστε να αυξηθούν τα έσοδα και να μειωθεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός.
2) Στη δημιουργία ενός αξιόπιστου μηχανισμού παρακολούθησης και αξιολόγησης της εφαρμογής του προγράμματος και των επιμέρους μέτρων πολιτικής, όσον αφορά τις επιπτώσεις τους στα θεμελιώδη δικαιώματα και τις εργασιακές σχέσεις.
Εύχομαι, ειλικρινά, κάθε επιτυχία στην υπουργό Εργασίας στις σχετικές διαπραγματεύσεις.
Θα έχει, φαντάζομαι, ξανασκεφτεί το τελευταίο διάστημα αρκετές φορές την προεκλογική της δήλωση του 2015, ότι οι πολιτικοί της αντίπαλοι διαπραγματεύονταν «σκυφτοί», γι’ αυτό και δεν τα κατάφεραν τότε καλά με τις συντάξεις και τα εργασιακά δικαιώματα.
Μακάρι αύριο η κυρία υπουργός να τα αυξήσει. Αν μη τι άλλο, ας αξιοποιήσει ότι ακόμα και το ΔΝΤ φαίνεται τελευταία να αναγνωρίζει πως δεν επιβεβαιώνεται "στατιστικά" η επιτυχία όλων των υλικών της δοκιμασμένης συνταγής του [⁴]. »
[¹] www.imf.org
[²] documents-dds-ny.un.org
[³] Διαθέσιμες στην ιστοσελίδα μας
[⁴] «In contrast, labor market regulation is not found to have statistically significant effects on total factor productivity, possibly owing to difficulty in measuring the degree of labor market flexibility across countries» (σελ. 105)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου