Άρθρο Γιάννη Φ. Ιωαννίδη, "Εφημερίδα
των Συντακτών", 13.5.2014
http://archive.efsyn.gr/?p=197402
" Οι ακτές στην… αδιάκριτη ευχέρεια των
επενδυτών "
" Το νομοσχέδιο που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση και αφορά
ρυθμίσεις για τη χρήση αιγιαλού και παραλίας ενδέχεται να οδηγήσει στην
ανεξέλεγκτη και χωρίς επαρκείς εγγυήσεις κερδοσκοπική εκμετάλλευση του
αιγιαλού, θέτοντας υπό σοβαρότατη διακινδύνευση τον κοινόχρηστο χαρακτήρα του
και τη δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών. Εάν επρόκειτο να υιοθετηθεί
ως έχει, θα ανέκυπτε μετά βεβαιότητος το ζήτημα της αντίθεσής του με
θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές, σχετιζόμενες με τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη
φύση του αιγιαλού ως κατ’ εξοχήν δημόσιου πράγματος, κοινού σε όλους.
Με το νομοσχέδιο (άρθρο 12) επιτρέπεται η παραχώρηση εκτάσεων του
αιγιαλού για τουριστικούς σκοπούς και ενθαρρύνεται η κατάληψή του για την
ανάπτυξη και εξυπηρέτηση τουριστικών εγκαταστάσεων. Τούτο γίνεται αποσπασματικά
και «κατά περίπτωση», χωρίς συγκεκριμένους όρους και χωρίς συνολική χωροταξική
εκτίμηση. Δηλαδή, θεσπίζεται μια ευρύτατη διακριτική ευχέρεια, με προφανή
κίνδυνο ο εξαιρετικός χαρακτήρας της παραχωρήσεως να μετατραπεί σε «κανόνα», με
αποτέλεσμα να αναιρείται στην πράξη η προστασία του παραλιακού οικοσυστήματος.
Ο κίνδυνος που προκύπτει δεν είναι μόνον περιβαλλοντικός, είναι
και οικονομικός. Διότι η εκτεταμένη υποβάθμιση του παραλιακού μετώπου από
έντονη δόμηση και συναφείς υποστηρικτικές εγκαταστάσεις θα οδηγήσει αναπότρεπτα
και στην οικονομική απαξίωση των συναφών επενδύσεων, αλλά και συνολικά του
τουρισμού που στηρίζεται ακριβώς στη -σχετικά προστατευμένη έως τώρα-
φυσιογνωμία της ελληνικής ακτογραμμής.
Με μια πολιτική που ακολουθεί το προδήλως αποτυχημένο ισπανικό
μοντέλο, θα αναιρεθεί και ο σκοπός της οικονομικής ανάπτυξης, που αποτελεί
πυξίδα του νομοσχεδίου. Σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη εποχή, όπου η προστασία του
αιγιαλού και της παραλίας διεθνώς αυξάνεται (βλ., π.χ., την περίφημη αδόμητη
ζώνη 100 μέτρων από τον αιγιαλό στη Γαλλία), είναι παράδοξο στη χώρα μας να
προτείνονται διατάξεις που υποβαθμίζουν ποιοτικά και ποσοτικά τη μέχρι σήμερα
προστασία.
Τα παραπάνω βεβαίως δεν αναιρούν την ανάγκη ορθολογικών
διευθετήσεων, γιατί στην Ελλάδα έχουμε γενικά την τάση να εμφανιζόμαστε σε
νομοθετικό επίπεδο υπέρ το δέον αυστηροί, ενώ στην πράξη βασιλεύει η
αυθαιρεσία. Εντούτοις, όπως έχει διαφανεί και από τις γενικευμένες αντιδράσεις,
που προέρχονται από όλο το πολιτικό φάσμα, οι ρυθμίσεις που τέθηκαν σε
διαβούλευση δεν επιτυγχάνουν μια σωστή ισορροπία.
Ενδεικτικά: Στο άρθρο 6 παρ. 2 η πρόβλεψη περί παρέλευσης της
προθεσμίας 2 μηνών για τη δημιουργία ζώνης παραλίας μπορεί να οδηγήσει σε
παγίωση της οριοθέτησης παραλίας στα 10 μέτρα, ενώ στο άρθρο 7 παρ. 2 η
υποχρεωτική έκδοση άδειας, εάν δεν χαραχτεί η οριογραμμή μέσα σε 3 μήνες,
μπορεί να οδηγήσει σε παγίωση της έκδοσης αδειών χωρίς τον οποιοδήποτε έλεγχο
από τη διοίκηση. Περαιτέρω, με το άρθρο 10 παρ. 4 καθίσταται δυνατή η
παραχώρηση για οικονομική αξιοποίηση εκτάσεων που περιλαμβάνουν αρχαιολογικούς
χώρους, μνημεία, ευαίσθητα οικοσυστήματα και προστατευόμενες περιοχές με
σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου υπουργού, κάτι που δεν επιτρέπεται με τον ισχύοντα
νόμο. Επιπλέον, για την επιχωμάτωση θαλάσσιου χώρου θα πρέπει να προβλέπονται
επιπλέον προϋποθέσεις, πλην της απλής απόφασης του υπουργού Οικονομικών (άρθρο
13 παρ. 5).
Από τα παραπάνω καταδεικνύεται ότι το νομοσχέδιο πρέπει να
επανέλθει μετά από επεξεργασία, που θα λαμβάνει υπόψη τις τεκμηριωμένες αντιρρήσεις,
και -ιδίως- θα πρέπει να διαπνέεται από εντελώς διαφορετικές αρχές. Αρκετά έχει
ταλαιπωρηθεί το νομικό μας σύστημα από την έκτακτη νομοθεσία σε περίοδο κρίσης,
κανείς λόγος δεν υπάρχει να προστεθεί άλλο ένα προβληματικό νομοσχέδιο που δεν
υπηρετεί ούτε την προστασία του περιβάλλοντος, ούτε την οικονομική ανάπτυξη.
"
