Κυριακή 25 Ιουνίου 2017

Άρθρο Γιάννη Φ. Ιωαννίδη, στο αφιέρωμα περί λαϊκισμού στο Ένθετο “Ιδεογράμματα” της Εφημερίδας “Νέα Σελίδα”, 25.6.2017


«  ΤΕΛΟΣ ΕΠΟΧΗΣ ΓΙΑ ΤΑ “ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ”

Το Μάιο του 2012, μεταξύ των δύο εκλογών, ο Αλέκος Αλαβάνος δημοσίευσε ένα αξιοπρόσεκτο κείμενο.  Υποστηρίζοντας την έξοδο από το Ευρώ, με την οποία διαφωνώ, και αποδίδοντας στην αριστερά, με τρόπο κάπως μεταφυσικό, μια ηθική της αλήθειας έγραφε, ανάμεσα σε άλλα ενδιαφέροντα, τα εξής:
Υπάρχει η άποψη ότι αν η αριστερά πει στον κόσμο όλη την αλήθεια (ότι η έξοδος από το μνημόνιο οδηγεί στην έξοδο από το ευρώ) θα χάσει την επαφή της με την κοινωνία. Εδώ όμως διαχωρίζεται η αριστερά από τις άλλες δυνάμεις. Εκείνες παρασκήνια και κόλπα, αυτή αλήθεια και όλη την αλήθεια. Η αριστερά προειδοποιεί με ευθύνη τον λαό. Δεν του λέει μόνο ότι ο δρόμος έξω από το μνημόνιο είναι και δρόμος έξω από το ευρώ, αλλά ότι είναι και ιδιαίτερα επώδυνος, όμως με προοπτική. Του δίνει τη δυνατότητα να επεξεργασθεί την ανησυχία του, που δεν είναι αβάσιμη. Δεν τον αφήνει να βρεθεί σε άγνωστο λιμάνι, να αιφνιδιασθεί, να στραφεί τελικά με μένος ενάντια στους υπαιτίους.

Πέντε χρόνια μετά, δύο διδάγματα :

(α) Σημασία στην πολιτική δεν έχει μόνο τι λες για το τι θα κάνεις, ούτε το πόσο κυνικά το φωνάζεις, αν υποψιάζεσαι ότι δεν θα το καταφέρεις. Εξίσου μεγάλη σημασία έχει ένα μίνιμουμ πολιτικής συγκρότησης, που επιβάλλει την επίπονη εμβάθυνση σε εργαλεία της σκέψης και την ακόμα πιο άχαρη και κοπιαστική διερεύνηση αν η σκέψη και οι επιλογές σου αντέχουν στη βάσανο της σύγκρουσης με την εγχώρια και διεθνή πραγματικότητα.

(β) Αυτό που αποκαλείται αριστερά στην Ελλάδα, δεν έχασε απλώς την έξωθεν καλή μαρτυρία στην επαφή με την εξουσία. Ενώπιον της μεγάλης διάψευσης, επέλεξε ως άμυνα την επίθεση στην πολιτική (και με τι συμμάχους…) : ακατάσχετη ηθικολογία, το νέο και άφθαρτο ενάντια στο παλιό και σάπιο, ή εμείς ή αυτοί. Κάτω οι πάνω, έξω οι έξω και οι μέσα φίλοι τους. Μπορείς να το πεις και λαϊκισμό ή απολιτίκ. Πάντως αυτά ήταν στοιχεία μιας συνθηματολογίας που ανήκε παραδοσιακά στο ρεπερτόριο της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς.

Τέτοια βέβαια ή παρόμοια συμβαίνουν και αλλού. Θα συνιστούσα στον καθένα να παρακολουθήσει το βίντεο με τις δηλώσεις Τραμπ για την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για την κλιματική αλλαγή ή ένα προεκλογικό λόγο της Τερίζα Μέι ή του Μπέπε Γκρίλο, για να διαπιστώσουν ποια κοινή συνισταμένη διατρέχει τέτοιες πολιτικές συμπεριφορές.

Από την άλλη μεριά αναπτύσσεται εσχάτως και παρ’ ημίν ένα δήθεν αντιλαϊκιστικό ρεύμα, με εξίσου απολίτικα, αν όχι και διασκεδαστικά χαρακτηριστικά : κοσμοπολίτικος διεθνισμός, αλλά μόνο των αγορών, όρκοι πίστης στην ευρωπαϊκή ιδέα με όρους προγράμματος Erasmus, σνομπισμός των «προχωρημένων» και καταδίκη των «λαϊκωτών», όπως λέγαμε την δεκαετία του 80.  Αυτό το ρεύμα μάλιστα επικαλείται τον ορθό λόγο και ξορκίζει από την πολιτική το συναίσθημα - των άλλων, των πολλών, του λαουτζίκου.  Προσθέστε στα παραπάνω ως επιστέγασμα τη χλεύη της διάκρισης αριστεράς/ δεξιάς ή και απλώς της αριστεράς.  Όχι μόνο της δικής μας αλλά και κάθε άλλης, σε κάθε εποχή.

Ας συνεννοηθούμε : δεν κάνεις πολιτική μιμούμενος τους λαρυγγισμούς του Καζαντζίδη, δεν είσαι αριστερός με τα “χαιρετίσματα λοιπόν στην εξουσία”.  Αλλά δε φταίει κι ο λαός που δε συγκινείται με τα communique της Commission και τις αναλύσεις των think tanks.  Και μπορεί οι λαϊκιστές να νοιώθουν το λαό, αλλά να μη νοιάζονται πραγματικά γι’ αυτόν, υπάρχουν όμως και πολιτικοί που δε νοιώθουν το λαό, γιατί απλώς δε νοιάζονται. 
Ορθολογικά πάντα…  »